RAHİM KANAMASI

Rahmin içi iki katmandan oluşmaktadır. İnce iç tabakaya endometriyum, kalın dış kas duvarına ise miyometriyum denir. Endometriyal doku devamlı olarak kendini gebeliğe hazırlar ve döllenme olmadığı takdirde endometriyal astar adet döneminde kanamayla birlikte vücuttan atılır. Kanamanın yedi güne kadar sürmesi normaldir. Fakat kanama süresinin normalden uzun sürmesi, kanamanın 80 ml’den fazla olması, kanama dönemlerinin farklılık göstermesi anormal olarak düşünülmelidir. Adet dönemi yaklaşık 28 gün sürer, fakat bundan daha uzun ve kısa olabilir. Eğer dönem 35 günden daha fazla veya 21 günden kısa ise anormal olarak düşünülmelidir. Menopoz döneminde yumurtlama durur ve astar büyümeyi keser. Bu evreden sonra herhangi bir rahim kanaması anormal sayılır.

ANORMAL RAHİM KANAMASININ SEBEPLERİ NELERDİR?

Anormal rahim kanamalarına neden olan çoğu durum herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir.

Kız çocuklarda ilk adet döneminden önce görülen tüm kanamalar anormaldir. Bunun sebebi çocuğun yaşadığı bir travma, genital bölgedeki iltihaplanma veya üriner sistem sorunları olabilir.

Ergenlik dönemindeki birçok kişi ilk adet döneminden sonraki birkaç ay boyunca düzensiz kanamalar geçirebilir. Bu genellikle kişinin hormonal döngüsü normale döndüğünde kendiliğinden düzelir. Düzensiz kanama devam ederse ve kanama ağır ise anormal rahim kanaması olarak değerlendirilebilir.

Menopoz öncesi tüm kadınlarda yaşanan anormal rahim kanamalarının sebepleri:

• Gebelik
• Enfeksiyon
• Kanama bozukluğu (pıhtılaşma bozukluğu veya trombosit anormallikleri)
• Hormon seviyelerindeki ani değişiklikler
• Hormonal doğum kontrol yöntemleri
• Rahim miyomları (rahim kas tabakasındaki kansersiz kitleler)
• Endometrial polipler (rahim boşluğunda genellikle iyi huylu olan doku gelişimi)
• Rahim adenomiyozu (endometriyumun miyometriyuma dönüşmesi)
• Rahim kanseri geçmişi

ANORMAL RAHİM KANAMASI DEĞERLENDİRMESİ

Kanamanın ilk değerlendirmesi hastadan alınan bilgilerle başlar. Kanamanın süresi, miktarı, kanamayla birlikte yaşanan semptomlar (ağrı, ateş, vajinal koku gibi), kanamanın cinsel ilişki sonrası meydana gelip gelmediği, kadının tıbbi geçmişi, kanama problemleri olup olmadığı, aldığı ilaçlar, kilo değişimleri, son dönemde yaşanan stres veya vücudu zorlayan fiziksel hareketler ilk değerlendirmede öğrenilmesi gereken bilgilerdir.

İlk değerlendirmeden sonra fiziksel pelvik muayene ile kanamanın rahimden kaynaklandığının doğrulanması gerekir. Pelvik muayene sırasında açık yaralar, kesikler ve tümörlerin varlığı kontrol edilir, rahmin boyut ve şekli incelenir.

Laboratuvar testleri: Anemi, kan pıhtılaşması veya tiroid hastalığı, karaciğer veya böbrek sorunları gibi genel vücut koşulları ile ilgili sorunları belirlemek için kan testleri uygulanır.

Yumurtlamayı kontrol etmek için yapılan testler: Hormonal düzensizlikler anormal rahim kanamalarına sebep olabildiğinden, kadının normal dönemlerinde yumurta üretip üretmediğini kontrol etmek amacıyla testler uygulanabilir.

Endometriyal değerlendirme: Endometriyal kanseri, rahim miyom veya polipleri gibi yapısal anormallikleri değerlendirmek amacıyla endometriyumu (rahim astarını) değerlendiren testler uygulanabilir. Bu testler şunlardır:

• Endometriyal Biyopsi: İnce bir enstrüman yardımıyla küçük bir endometriyal doku örneği alınır. Fakat bu örnek yalnızca küçük bir kısmı örneklendirdiğinden bazı kanama sebeplerini göstermeyebilir ve farklı testler gerekebilir.
• Transvajinal Ultrason: Ultrason bir organın şeklini ve yapısını görüntülemek için ses dalgalarının kullanıldığı bir yöntemdir. Transvajinal ultrasonda ultrasonun probu rahme daha yakın olacağından rahmin net bir görüntüsünü sağlar. Görüntü rehberliğinde rahim astarı değerlendirilir. Menopoz sonrası kadınlarda ince bir endometriyal astar bulunur. Menopoz sonrası rahim kanaması olan kadınlarda endometriyal astar 4 veya 5 mm’den kalın ise endometriyal biyopsi gerekli görülebilir.
• Salin infüzyon sonografisi (sonohisterografi): Transvajinal ultrason öncesi rahme enjekte edilen, steril salin adı verilen bir solüsyon sayesinde rahim içindeki lezyonlar daha kolay tespit edilebilir.
• Histeroskopi: Rahim ağzından rahme uzatılan küçük bir kamera sayesinde rahmin iç kısmı görüntülenir. Bu işlem sırasında doku örneği de alınabilir.
• Dilatasyon ve Kürtaj: Rahim ağzı genişletilerek endometriyal veya rahim dokusu çıkarılır. Genellikle anestezi gerektirir.

ANORMAL RAHİM KANAMASI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Doğum kontrol Hapları: Genellikle hormonal değişikliklerden kaynaklanan rahim kanamalarının tedavisinde kullanılır. Düzenli yumurta üretmeyen kadınlarda düzenli kanama döngüsü oluşturmak ve rahim astarının aşırı büyümesini önlemek için kullanılabilir. Yumurta üretimi düzenli olan kadınlarda ise aşırı adet kanamalarını kontrol etmek amacıyla kullanılabilir. Menopoza geçiş döneminde ise adet döngüsünü düzenlemek ve rahim astarının aşırı büyümesini engellemek için kullanılabilir.

Progesteron: Yumurtalık tarafından üretilen bu hormonun kullanımı yumurta üretimi düzenli olmayan kadınlarda aşırı kanamanın önlenmesinde veya tedavisinde etkili olur.

Intrauterin cihazı: Vajina ve rahim ağzından rahme sokulan T şeklinde cihazlardır. Progesteron salgılayan bu cihazlar adet kanamasındaki kan kaybını yarı yarıya azaltır ve cinsel ilişki sırasındaki ağrıları ortadan kaldırır. Bazı kadınlarda intrauterin kullanımıyla adet kanaması sona erer fakat cihaz kaldırıldığında tekrar başlar.

Anormal Rahim Kanamasının Tedavisinde Kullanılan Cerrahi Yöntemler:

Anormal rahim yapılarını çıkarmak için ameliyat gerekebilir.

Endometriyal ablasyon: Çok yüksek veya çok düşük ısı ile, elektrik enerjisi veya lazer ile rahim astarının yok edilmesidir. Genellikle doğum yapmış ve adet kanamaları çok ağır olan kadınlarda kullanılan bir yöntemdir.

Miyomektomi: Anormal kanama sebebi miyomlar ise miyomların kan dolaşımı kesilerek (rahim arter embolizasyonu) vücuttan çıkarılabilir.

Histerektomi: Yumurtalıklarla birlikte veya yumurtalıklar bırakılarak rahmin vücuttan çıkarılmasıdır.

Miyomektomi ve histerektomi için kullanılan cerrahi yöntemler şunlardır:

da Vinci Robotik Cerrahi

Cerrah ameliyathanede bulunan cerrah konsolunda üç boyutlu gerçek görüntü rehberliğinde ameliyatı gerçekleştirir. Hastanın başında bulunan bir diğer cerrah ameliyat süresince gerekli enstrüman veya malzemeleri ameliyata dahil ederek konsoldaki cerraha yardımcı olur. Robotun insan elinden daha fazla hareket kabiliyetine sahip enstrümanları sayesinde çok dar alanlarda özgürce hareket edebilen cerrah, ameliyatı büyük bir titizlikle gerçekleştirir. Hastanın karın bölgesinde açılan küçük kesilerden gerçekleştirilen ameliyat miyomlar (miyomektomi) veya rahim (histerektomi) çıkarılarak sonlandırılır.

Hastanın koşulları uygunsa ileri yaşantısında hamile kalabilmesi için miyomektomi tercih edilmelidir. Miyomektomi ameliyatında; miyom rahimden çıkarıldıktan sonra, rahim dokusu katmanlar halinde düzgün bir şekilde kapatılmalıdır. Bu noktada robotik cerrahi 540 derece dönebilen bilek hareketli enstrümanları sayesinde karın içinde yüksek kalite de dikiş atılmasına olanak sunabilmektedir.

Fibroidler yani miyomlar kanserli tümörler olmadığından lenf düğümlerinin çıkarılmasına gerek yoktur.