DİL KÖKÜ KANSERİ

Dil kökü yutağın bir parçasıdır. Yutak, bademcikler, bademcik kökleri, yumuşak damak ve yutak duvarını içerir. Dil kökü doğrudan ağız içine bakılarak görülemez. Dil kökünün dokusu bademciklerin dokusuna benzer. Baş ve boyun kanserlerinin tümünde olduğu gibi dil kökü kanserine yakalanma riski de sigara kullanımı ve yaş arttıkça artar.

DİL KÖKÜ KANSERİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?

Tüm kanserlerde olduğu gibi dil kökü kanserinin de sebebi kesin olarak bilinmemektedir. Fakat genetik ve çevresel faktörlerin kombinasyonundan kaynaklanmaktadır. Tüm baş ve boyun kanserlerinde olduğu gibi tütün kullanımı dil kökü kanseri riskini en çok arttıran faktördür. Aynı şekilde normalin üstünde alkol kullanımı da tüm baş ve boyun kanserlerinin riskini arttırmaktadır. Dil kökü kanserine yakalanma riskini arttıran diğer faktörler şunlardır:

Virüsler: HPV virüsünün dil kökü kanserine yakalanma riskinde çok büyük bir rol oynadığı düşünülmektedir. HPV virüsü en çok cinsel ilişki yoluyla bulaşmaktadır.

Radyasyona maruz kalma: Yapılan iş sebebiyle veya farklı bir sebeple çok fazla radyasyona maruz kalmak dil kökü kanseri riskini arttırmaktadır.

Genetik faktörler: Tüm kanserlerde olduğu gibi dil kökü kanserinde de oldukça etkili bir faktördür.

Beslenme şekli: Vitamin yetersizliği ve hijyensiz beslenme dil kökü kanserine sebep olabilir.

DİL KÖKÜ KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Dil kökü kanserinin belirtileri tümörün nerede olduğuna ve ne kadar büyük olduğuna bağlıdır. Hastalar çoğunlukla yutma zorluğu yaşarlar veya dillerinde farklılık hissederler ama bu farklılığı göremezler. Dil kökü kanserinde genellikle görülen bir diğer belirti ise boyunda hissedilen bir yumrudur. Dil kökü kanserinin diğer belirtileri şunlardır:

Yutkunma zorluğu ve boğazda ağrı: Eğer tümör besin yolundaysa yutkunurken zorluk çekilmesi olasıdır. Ayrıca tümör büyüdükçe yutkunma sırasında kanama da olabilir. Boyunda kitle: Eğer kanser lenf düğümlerine sıçradıysa boyunda bir kitle hissedilir. Genellikle hastaların doktora gitmelerinin sebebi bu kitledir.

Kulak ağrısı (genellikle tek taraflı): Boğazdaki sinirlerle kulaktaki bazı sinirlerin beyne giden yolları aynıdır. Bu yüzden beyin boğazdan gelen bir ağrıyı kulaktan geliyormuş gibi algılayabilir. Sebebi bilinmeyen tek taraflı kulak ağrısı olan kişiler mutlaka doktora görünmelidir.

Dil kökü kanserinin diğer belirtileri şunlardır:

• Ağzı açma zorluğu veya geniş bir şekilde açamama
• Ağızdan kan gelmesi
• Konuşma şeklindeki değişiklikler
• Kilo kaybı

Bu belirtilerden birine veya birden fazlasına sahip olmak dil kökü kanseri olduğunu göstermez. Bazen çoğu semptomu gösteren kişilerdeki semptomların sebebi farklı çıkarken, bazen de hiçbir semptoma sahip olmayan kişiler dil kökü kanseri olabilir.

DİL KÖKÜ KANSERİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Hastanın belirtileri değerlendirildikten sonra fiziksel bir muayene uygulanır. Eğer belirtiler çok uzun süredir devam etmiyorsa ve fiziksel muayenede kanserden şüphelenilmesini gerektiren herhangi bir bulguyla karşılaşılmadıysa kanser tanısından önce belirtileri iyileştirmek için ilaç tedavisi uygulanır. İlaç tedavisiyle birlikte belirtiler iyileşmiyorsa ve hatta kötüye gidiyorsa kanser testleri uygulanmalıdır. Baş ve boyun bölgesindeki tüm kanserlerin teşhisinde olduğu gibi dil kökü teşhisi de biyopsi ve görüntüleme testlerinin birlikte uygulanmasıyla konabilir.

Görüntüleme

Baş ve boyundaki yapıların görüntülerini elde etmek için uygulanan radyolojik taramaları içerir. Fiziksel muayeneyle birlikte kolayca değerlendirilebilen küçük tümörlerde gerekli olmayabilir. Daha büyük veya incelenmesi zor tümörlerde muhtemelen tümörün konumu ve lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığı konusunda bilgi edinmek için uygulanır. Kullanılabilecek görüntüleme testleri şunlardır:

Bilgisayarlı Tomografi (BT): Tümörün boyutunu ve hangi bölgeleri işgal ettiğini gösterebilen, x-ışınlarının kullanıldığı bir görüntüleme testidir. Boyun kanserlerinin tanısında genellikle hastaya bir çeşit boya maddesi enjekte edilerek kullanılır.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Bilgisayarlı tomografiye göre yumuşak dokuları daha detaylı gösterebilir. Bilgisayarlı tomografide olduğu gibi tümörün boyutu ve yayılım bölgeleriyle ilgili bilgi verebilir.

Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Genellikle tüm vücuttaki kanser yayılım bölgelerinin görüntülenmesi için kullanılır. Yalnızca tümörü, boyutunu veya tam konumunun öğrenilmesi için genellikle MR veya BT ile birlikte kullanılır.

Boyun Ultrasonu: Radyasyonsuz bir görüntüleme yöntemidir. Genişlemiş lenf düğümleri, boyundaki nodüller detaylı olarak görüntülenebilir. Ultrason aynı zamanda dokuların etrafındaki kan damarlarını veya sıvıları da gösterebilir. Ultrason rehberliğinde biyopsi denilen bir yöntemle görüntü altında dokulardan örnek alınabilir.

Göğüs Röntgeni: Kanserin akciğerlere yayılıp yayılmadığını anlamak için kullanılır. Baş ve boyun bölgesinde kanser olan hastalara her yıl düzenli olarak akciğer kanseri taraması yaptırmaları önerilmektedir.

DİL KÖKÜ KANSERİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Dil kökü kanserinin tedavisine kanserin evresi, hastanın genel sağlık durumu ve tercihleri doğrultusunda karar verilir. Çok ileri evredeki dil kökü kanserlerinde cerrahi uygulanmaz. Belirtileri hafifletmek için veya kanserin büyümesini önlemek için kemoterapi, radyoterapi veya her iki tedavi şekli kombine bir şekilde uygulanabilir. Cerrahinin uygun olduğu durumlarda da ameliyat öncesi veya sonrasında bu tedavi seçeneklerinin uygulanması gerekebilir. Eğer dil kökü kanserinin tedavisinde cerrahiye karar verilirse kullanılabilecek cerrahi yöntemler şunlardır:

Açık Cerrahi:

Açık cerrahi operasyonları açılan büyük kesilerden gerçekleştirilen ve açık cerrahi aletlerinin kullanıldığı bir cerrahi yöntemdir. Açık dil kökü kanseri ameliyatında, hastanın boynunda, çenesinin altında büyük bir kesi yapılır. Bu kesiden tümör belirlenir ve etrafındaki bir miktar sağlıklı dokuyla beraber çıkarıldıktan sonra açılan yara kapatılarak ameliyat sonlandırılır.