MİDE KANSERİ
Mide, kaburga kemiklerinin altında, karnın üst bölgesinde bulunan içi boş bir organdır. Yiyecekler ağızdan yemek borusu aracılığıyla mideye taşınır ve midede sıvı hale dönerler. Mide kanseri hızlı yayılan bir kanser türüdür ve genellikle ülser şeklinde başlar.
Mide kanserleri, her ne kadar görülme sıklığı diğer kanser türlerine göre yıllar içerisinde azalsa da, kısmen önlenebilir bir kanser türü olması açısından önemini koruyor. Özellikle mide kanseri alanında elde edilen bilimsel gelişmeler, kanser henüz oluşmadan önlenebilmesi noktasında ciddi atılımlar sağlamış durumda.
MİDE KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mide kanseri belirtileri şunlardır:
- Yorgunluk hissi
- Yemekten sonra şişkinlik hissi
- Az miktarda yiyecek yedikten sonra tam doygunluk hissi
- Şiddetli ve kalıcı mide ekşimesi
- Geçmeyen şiddetli hazımsızlık
- Açıklanamayan, kalıcı bulantı
- Karın ağrısı
- Bulantı – kusma
- İstemsiz kilo kaybı
- Yutkunma güçlüğü
- Karında şişlik
- Sırt ağrısı
MİDE KANSERİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?
Genel olarak kanser, bir hücrenin DNA’sında hata (mutasyon) oluştuğunda başlar. Mutasyon, normal bir hücrenin hızla büyümesine, bölünmesine ve ölme özelliğini kaybetmesine neden olur. Kontrolsüz olarak büyüyüp bölünen bu kanserli hücreler birikerek, yakınlardaki dokulara yayılabilecek bir tümör oluştururlar.
Mide kanserinde etkili faktörler şunlardır:
- Çok tuzlu gıdalarla beslenme alışkanlığı
- Yetersiz meyve ve sebze tüketimi
- Ailedeki mide kanseri geçmişi
- Uzun süreli mide iltihaplanması
- Sigara kullanımı
- Karın polipleri
MİDE KANSERİ TANISI
Mide kanserini teşhis etmek için kullanılan testler ve prosedürler arasında:
- Gastroskopi: Küçük bir kamera içeren ince bir tüp boğaz yoluyla mideye gönderilerek midenin görüntülenmesi işlemidir.
- Biyopsi: Gastroskopi sırasında kanser hücrelerinin varlığından şüphelenilen bölgeden örnek doku alınması işlemidir. Alınan doku laboratuvar ortamında analiz edilir.
- Görüntüleme testleri: Mide kanseri hücrelerini tespit etmek amacıyla kullanılan görüntüleme testleri arasında bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları ve özel bir röntgen muayenesi bulunur.
MİDE KANSERİ EVRELERİ NELERDİR?
Mide kanserinin evresinin belirlenmesi en uygun tedavinin uygulanması için gereklidir. Mide kanserinin evresini belirlemek için kullanılan testler şunlardır:
Görüntüleme testleri arasında bilgisayarlı tomografi (BT) ve pozitron emisyon tomografisi (PET) olabilir.
Mide kanserinin vücudun hangi bölgelerine yayıldığına dair bulguları aramak için cerrahi tavsiye edilebilir. Keşif cerrahisi genellikle laparoskopik olarak yapılır. Bu, cerrahın karnında birkaç küçük kesik oluşturduğu ve görüntüleri operasyon odasındaki bir monitöre ileten özel bir kamera yerleştirdiği operasyon şeklidir.
Mide kanseri evreleri:
- Evre I: Bu aşamada, tümör özofagusun (yemek borusunun) veya midenin
iç kısmını oluşturan üst katman dokusu ile sınırlıdır. Kanser hücreleri, sınırlı sayıda yakındaki lenf düğümlerine de yayılmış olabilir.
- Evre II: Bu aşamadaki kanser derinleşerek, yemek borusu veya mide duvarının derinliğindeki kas tabakasına yayılmıştır. Lenf düğümlerine yayılmış olabilir.
- Evre III: Bu aşamada, kanser özofagusun (yemek borusunun) veya midenin tüm katmanları boyunca ilerlemiş ve yakındaki yapılara yayılmıştır. Lenf düğümlerinde de küçük bir tümör olarak görülebilir.
- Evre IV: Bu aşamada kanser vücudun uzak bölgelerine yayılmıştır.
MİDE KANSERİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER NELERDİR?
Mide kanseri için tedavi seçenekleri kanserin evresine, hastanın genel sağlığına ve tercihlerine bağlıdır.
- Radyasyon tedavisi: Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınların (örneğin X ışınları ve protonlar) kullanılmasıdır.Mide kanserinde radyasyon terapisi cerrahiden önce uygulanarak tümörün küçültülmesi sağlanabilir. Böylelikle tümörün vücuttan çıkarılması kolaylaşmış olur. Aynı zamanda radyasyon terapisi cerrahiden sonra uygulandığında da midenin çevresinde kalmış olabilecek kanser hücreleri öldürülebilir.Karna uygulanan radyasyon tedavisi ishal, hazımsızlık, bulantı ve kusmaya neden olabilir. Yemek borusuna radyasyon tedavisi yutkunma sırasında ağrıya ve yutma zorluğuna neden olabilir. Bu yan etkiden kaçınmak için, yemek borusu iyileşene kadar, karnındaki küçük bir kesi yoluyla besinlerin alınması önerilebilir.İlerlemiş kanser vakalarında, büyük bir tümörün neden olduğu yan etkileri hafifletmek için radyasyon terapisi kullanılabilir.
- Kemoterapi: Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için kimyasalların kullanıldığı bir ilaç tedavisidir.Kemoterapi ilaçları vücudunuz boyunca dolaşır ve karnın ötesine yayılmış kanser hücrelerini öldürür. Kemoterapi ameliyattan önce uygulandığında tümörü küçülterek vücuttan daha kolay çıkarılmasını sağlayabilir. Kemoterapi, cerrahi sonrasında vücutta kalabilecek kanser hücrelerini öldürmek için kullanılabilir. Kemoterapi genellikle radyasyon tedavisi ile kombine edilir fakat, ilerlemiş mide kanseri olan kişilerde, bulgu ve semptomların hafifletilmesine yardımcı olmak için tek başına kullanılabilir.
- Hedefe yönelik terapi: Hedefe yönelik terapi, kanser hücrelerindeki spesifik anormalliklere saldıran veya bağışıklık sistemini kanser hücrelerini öldürmeiçin yönlendiren ilaçların kullanımıdır. Bu ilaçlar genellikle standart kemoterapi ilaçlarıyla birlikte kullanılır.
- Destekleyici (palyatif) bakım:Palyatif bakım, ağrıdan ve diğer ciddi hastalık semptomlarından kurtulmaya odaklanan uzmanlaşmış tıbbi bakımdır.Palyatif bakım uzmanları, devam eden bakımı tamamlayan ilave bir tedavi sağlamak için hasta, ailesi ve doktorlarıyla birlikte çalışır. Palyatif bakım, ameliyat, kemoterapi veya radyasyon terapisi gibi agresif tedaviler yapılırken kullanılabilir.Palyatif bakım diğer tüm uygun tedavilerle birlikte kullanıldığında, kanser hastalarının daha iyi hissetmesi ve daha uzun yaşamasını sağlayabilir.Palyatif bakım doktorlar, hemşireler ve diğer özel eğitimli uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından sağlanmaktadır. Palyatif bakım ekipleri, kanserli kişiler ve aileleri için yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlar. Bu bakım şekli, alabileceğiniz tedavi yöntemleri veya diğer tedavilerle birlikte sunulmaktadır.
5.Cerrahi yöntemler: Endoskopik Mukozal Rezeksiyon: Mide astarında bulunan erken evre tümörlerinin çıkarılması için kullanılan cerrahi bir yöntemdir.Endoskop boğaz yoluyla mideye gönderilen bir çeşit kameradır. Bu kameranın sağladığı görüntü rehberliğinde cerrah özel aletler kullanarak midenin astarındaki tümörlü bölgeyle beraber bir miktar sağlıklı dokuyu vücuttan çıkarır.Mide kanseri tedavisinde midenin cerrahi yöntemlerle vücuttan çıkarılmasına gastrektomi denir. Midenin dörtte üçü kadar bir bölümünün çıkarılmasına subtotal gastrektomi, midenin tamamının çıkarılmasına ise total gastrektomi denir. Radikal gastrektomi; robotik cerrahi (robot yardımlı minimal invaziv cerrahi), açık cerrahi ya da laparoskopik cerrahi yöntemleriyle gerçekleştirilebilir.
da Vinci Robotik Cerrahi
Cerrah mide kanseri tedavisinde kullanılan subtotal gastrektomi (midenin kanserden etkilenmiş kısmının vücuttan çıkarılması) ve total gastrektomi (tüm midenin çevre dokularla birlikte çıkarılması) operasyonlarını hastayla aynı odada bulunan cerrah konsolu aracılığıyla gerçekleştirir. Operasyonda hastanın karın bölgesinde birkaç küçük delik açılır. Robotun 540 derece hareket kabiliyetine sahip kollarıyla cerraha 3 boyutlu gerçek görüntü sağlayan kamerası bu delikler aracılığıyla operasyon bölgesine gönderilir. Cerrah hastaya 3-4 metre mesafede bulunan konsolundan bu kolları yöneterek tüm mideyi veya midenin kanserden etkilenmiş kısmını vücuttan çıkarır. Total gastrektomi sonrası yemek borusunu ince bağırsağa bağlayarak gıdanın sindirim sistemine ilerlemesini sağlar. Robotik gastrektomi ameliyatındaki kesilerin çok küçük olması ameliyat sonrasında hastanın günlük yaşantısına daha hızlı dönmesini sağlar. Ayrıca Da Vinci Xi® Surgical System (Intuitive Surgical, ABD) Firefly®️ teknolojisi (Intuitive Surgical, Inc.), hastaya enjekte edilen ICG ile barsak kan akımının daha doğru değerlendirilmesi ve rezeksiyon sınırı konusunda cerraha kılavuzluk yapmaktadır.
Robotik cerrahinin sahip olduğu ileri teknolojik enstrümanlardan biri de akıllı ölçüm yapabilen bu sayede anastomoz kaçaklarının önüne geçebilen ve yüksek hareket kabiliyetine sahip olan akıllı staplerinin (zımbalayıcı) olmasıdır. Robotik cerrahi sisteminin bu özel enstrümanı, midenin hatasız ve kanamasız bir şekilde önceden belirlenen kısmından en başarılı şekilde ayrılmasına olanak sunar. Akıllı stapler (zımbalayıcı) sayesinde saniyede 1000 den fazla doku kalınlığı ölçümü otomatik olarak yapılır ve dokuya uygun zımbalama ve kesme işlemi gerçekleşir. Staplerın bilek hareketli olması cerrahın dar alanlarda daha iyi hareket edebilmesine ve zımbalama -kesme işlemini güvenli bir şekilde yapabilmesine olanak sağlar
Açık Cerrahi
Tümörlü bölgenin veya tüm midenin hastanın karın bölgesinde açılan büyük bir kesiden çıkarılması işlemidir. İşlemin amacı tüm kanserli doku ile etrafındaki bir miktar sağlıklı dokunun etraftaki belirli miktarda lenf düğümleriyle birlikte vücuttan çıkarılmasıdır. Subtotal gastrektomi sırasında cerrah midede kanser hücrelerinin bulunduğu bölgeyi çıkarırken, total gastrektomide tüm mideyi etrafındaki bazı dokularla beraber çıkarır. Total gastrektomi ameliyatından sonra cerrah yemek borusunu direk olarak ince bağırsağa bağlayarak gıdanın sindirim sistemine taşınmasına olanak sağlar. Açık gastrektomi sırasında hastada açılan kesinin büyüklüğü ameliyat sonrası hastanın günlük aktivitelerine dönüş süresini uzatır.
Laparoskopik Cerrahi
Ameliyat hastanın karnında açılan kesilerden yürütülür. Kesilerden biri cerraha ve operasyon odasına iki boyutlu görüntü ileten kamera için kullanılırken cerrah diğer deliklerden laparoskopik aletleri kullanarak operasyonu gerçekleştirir. Cerrah operasyon boyunca açık cerrahide olduğu gibi hastanın başında ayakta durur. Kanserin evresine bağlı olarak midenin belirli bir kısmı (subtotal gastrektomi) veya tüm mide (total gastrektomi) vücuttan çıkarılır.
